Η συμβολή της Παιανίας στο έπος του 1940 και στην Εθνική Αντίσταση

Παιανία 1940-1941. 

Στρατευμένοι συμμετέχουν στο έπος, από το βαθμό του στρατηγού (Σταύρος Σπ. Δάβαρης Υποστράτηγος Υγειονομικού) μέχρι εκείνον του φαντάρου. Επιλοχίες προάγονται και παρασημοφορούνται με αργυρά αριστεία ανδρείας (Πέτρος Νικολάου). Κορίτσια καλωσορίζουν τους αγαπημένους τους που μόλις έχουν επιστρέψει από το μέτωπο με ακρωτηριασμένα τα κάτω άκρα και τους παντρεύονται (Ευαγγελία Θεμ. Κατσιμίχα το γένος Κορρού).

Μετέπειτα, η Παιανία δεν υποδέχτηκε και τόσο.. φιλόξενα το στρατό του Χίτλερ. Ένας κόσμος «τρελός», βρισκόταν στο πόδι, χωρίς να κλείνει μάτι. Οι άνδρες με τσαπιά, κασμάδες κτλπ, έκοβαν την νύχτα τα λάστιχα των οχημάτων των Γερμανών, έριχναν ζάχαρη στα τεπόζιτα, τα τρυπούσαν για να χυθούν τα καύσιμα, έσπαζαν τζάμια και φανάρια, ξεχαρβάλωναν όπλα με μανία και αγαλλίαση μαζί. Ήταν τόση η δολιοφθορά, που οι Γερμανοί δεν φαντάστηκαν πως η καταστροφή αυτή είχε γίνει από χέρια λαού. Πίστεψαν ότι τους είπαν οι χωρικοί στις μετέπειτα ανακρίσεις, όταν γίνονταν αντιληπτές οι ζημιές, ότι δηλαδή τις έκανε ο συμμαχικός στρατός.

Στην περίοδο της κατοχής, οι κάτοικοι της Παιανίας, ανέπτυξαν έντονη αντιστασιακή δράση. Φιλοξενούσαν κρυφά Άγγλους στρατιώτες που δεν είχαν προλάβει να φύγουν, αγρότες, φοιτητές, επιστήμονες, συνεργάζονταν με την Αθήνα και φυγάδευαν κόσμο, διέσπειραν φήμες, διαμοίραζαν παράνομο τύπο, παρά το γεγονός πως στην Παιανία είχε εδρεύσει ένα ολόκληρο σύνταγμα, νέοι πήγαν στο αντάρτικο και άλλοι στη Μέση Ανατολή για να πολεμήσουν στο Ελ-Αλαμέιν και στο Ρίμινι και να γυρίσουν απελευθερωτές (Στρατηγός ε.α. Κων. Δ. Κατσιμίχας τότε ανθυπολοχαγός). Άλλοι πάλι, αξιωματικοί και ναύτες του Πολεμικου Ναυτικού, έφτασαν μέχρι την Ινδία (Θεοφ. Αθ. Παπαθανασίου τότε πλωτάρχης και Κων. Νικ. Ιωάννου τότε ανθυποπλοίαρχος κ.α) 

Αρκετοί βέβαια από αυτούς πλήρωσαν το βαρύ τίμημα της αντιστασιακής τους δράσης και οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως, (μάλιστα ο ένας από αυτούς ο Ευ. Δημ. Σιδέρης ή Τσιμίνης πνίγηκε μαζί με τον Συνταγματάρχη Δαβάκη).