Aγία Φιλοθέη η Αθηναία: Ήλιος φωτεινός και ζεστός μέσα στο σκοτάδι και την παγωνιά της σκλαβιάς

Διαβάζοντας κανείς τον βίο της Αγίας Φιλοθέης, την μνήμη της οποίας τιμά αύριο, 19 Φεβρουαρίου, η Αγία μας Εκκλησία, απορεί και θαυμάζει: Τoν ηρωισμό, την αυτοθυσία, την αγάπη για τον συνάνθρωπο και την ολόψυχη παράδοσή της στον Θεό. Η ζωή της, υπερέβη κάθε ανθρώπινη λογική. Όμως, έτσι δεν συμβαίνει πάντοτε με τους Αγίους; Bρίσκονται ανάμεσά μας, αλλά έχουν έναν τρόπο ζωής που ξεφεύγει απ' τα του κόσμου μας.

Έζησε σε μία εποχή πάρα πολυ σκοτεινή και ιδιαίτερα δύσκολη. Μία εποχή που ομοίαζε, θα μπορούσαμε ίσως να πούμε, μ' αυτήν που εμείς τώρα βιώνουμε. Μία εποχή καταπίεσης, βαρβαρότητας, απελπισίας και μεγάλης φτώχιας.

Προερχόταν από εύπορη οικογένεια και είχε την δυνατότητα να απολαύσει όλες τις ανέσεις και όλα τα αγαθά που αυτή της η προέλευση της εξασφάλιζε. Εκείνη όμως, βλέποντας πόσο πολύ υπέφερε ο κόσμος γύρω της, δεν βυθίστηκε μέσα στην παραζάλη του υλισμού και της καλοζωίας, αλλά αποφάσισε να αφιερώσει στον σκοπό της απάλυνσης του ανθρωπίνου πόνου και της αντίδρασης στην καταπίεση και στην επιχείρηση πνευματικού αλλά και φυσικού αφανισμού ενός ολόκληρου λαού, όχι μόνον τα υλικά αγαθά που κατείχε, αλλά τον ίδιο της τον εαυτό.

Ίδρυσε μοναστήρι, το οποίο λειτουργούσε ως καταφύγιο των γυναικών, όχι μόνο των Ελληνίδων αλλά και των τουρκάλων που κινδύνευαν ν' αρπαγούν από τους Οθωμανούς για τα χαρέμια, ως κρυφό σχολείο που διέσωζε, καλλιεργούσε και διαιώνιζε την Ελληνορθόδοξη Παιδεία, ως φιλόπτωχο ταμείο που απάλυνε τις οδυνηρές οικονομικές συνέπειες της σκλαβιάς, ως γηροκομείο, ως ορφανοτροφείο, ακόμη και ως νοσοκομείο! Μία μικρή πολιτεία Ελπίδας κι Αγάπης δηλαδή! Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε, πως η Αγία Φιλοθέη, για την Αθήνα, λειτουργούσε μόνη της ως το ελληνικό «κράτος-πρόνοια».

Αυτός ήταν και ο λόγος που μπήκε στο στόχαστρο του κατακτητή, τον οποίον ενόχλησε το σπουδαίο και θεάρεστό της έργο, διότι ήταν αντίθετο στη φύση του. Μπήκαν την πρώτη φορά στο μοναστήρι, την αρπάξαν και την οδήγησαν στην φυλακή. Για να την ελευθερώσουν, της ζήτησαν ν' αλλαξοπιστήσει. Η Αγία, φυσικά αρνήθηκε. Στη συνέχεια, την απείλησαν ότι θα κάψουν το μοναστήρι, το οποίο ήδη είχαν λεηλατήσει. Η Αγία για να περισώσει τη μονή, αναγκάστηκε να τη βάλει υποθήκη. Οι Τούρκοι την ελευθέρωσαν προσωρινά, αλλά δεν ησύχασαν. Ήθελαν να την δολοφονήσουν. Έτσι, εισέβαλαν ένα βράδυ, σπάζοντας την πόρτα, στο εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέου που βρίσκεται μέχρι και σήμερα στα Πατήσια, την ώρα μάλιστα που η Αγία έκανε αγρυπνία για τον Προστάτη των Αθηνών, Άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη, την έδεσαν σε μία κολώνα και την έδειραν αλύπητα για ώρες, αφήνοντάς την σε ημιλιπόθυμη κατάσταση, αιμόφυρτη να πεθάνει. Εκεί την βρήκαν οι αδελφές της μονής της και την φυγάδευσαν στο μετόχι τους στην Καλογρέζα, όπου λίγους μήνες αργότερα, υπέκυψε στα βαριά τραύματά της.

Αυτός λοιπόν ήταν εν συντομία ο βίος της Αγίας Φιλοθέης της Αθηναίας, η οποία έζησε σαν ήλιος φωτεινός μέσα στο σκοτάδι της πικρής σκλαβιάς. Ήλιος, που μετέδωσε το φως και την ζεστασιά του, στους υπόδουλους Έλληνες, αλλά κυρίως στους πεινασμένους, στους διψασμένους, στους ξένους, στους γυμνούς και στους αρρώστους του Ευαγγελίου. Και, όπως λέει κι ένα από τα τροπάρια της παρακλήσεώς της, τώρα πλέον στους ουρανούς συναγάλλει το πνεύμα της. Διότι ως επιβράβευση του έργου της, άκουσε την γλυκιά φωνή Του Λυτρωτή: «Δεύτε οι ευλογημένοι»..!

Είναι και στο δικό μας χέρι να την ακούσουμε. Αν μιμηθούμε την Αγία και μάθουμε να βλέπουμε τους συνανθρώπους μας σαν αδέλφια μας κι ακόμη παραπάνω: Σαν Τον ίδιο Τον Χριστό! Αυτόν που κρατά το κλειδί, για ν΄ ανοίξει και για εμάς η πόρτα του ουρανού. Έργα αγάπης λοιπόν στ' αδέλφια μας! Η ανάγκη γι' αυτά, υπήρχε, υπάρχει αυτή τη στιγμή και θα υπάρχει έως ότου πάψει να υφίσταται ο μάταιος τούτος κόσμος..

Να έχουμε την ευχή και τις πρεσβείες της Αγίας!