11 Μαΐου 330: Τα γενέθλια της Πόλης

Ήταν 11 Μαΐου του 330 μ.Χ., όταν οι εργασίες μεταφοράς της έδρας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ολοκληρώνονταν. Την νέα πόλη, την Κωνσταντινούπολη ή «Νέα Ρώμη», ίδρυσε ο Μέγας Κωνσταντίνος, με την χαρακτηριστική του δραστηριότητα, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Οι ιστορικοί της εποχής, βεβαιώνουν πως πραγματοποίησε το έργο μέσα σε εννέα μήνες! Ας τα βλέπουν αυτά οι σημερινοί άρχοντες ημών, που για χρόνια ολόκληρα, ακόμη και για δεκαετίες, παρά τις δυνατότητες που προσφέρει η σύγχρονη εποχή, αδυνατούν να ολοκληρώσουν έργα πολύ μικρότερης κλίμακας, σε διαφόρους Δήμους και περιοχές της Ελλάδος, με αποτέλεσμα αυτές να στερούνται ακόμη των βασικών υποδομών.

Τι ακριβώς έκανε μέσα σε εννέα μήνες ο Μέγας Κωνσταντίνος; Επεξέτεινε τα τείχη του Αρχαίου Βυζαντίου προς την θάλασσα, δίνοντας έτσι πολύ βάθος στην πόλη. Δημιούργησε δύο λιμάνια και κόσμησε την νέα πόλη, με αχανείς πλατείες και μεγαλοπρεπή κτίρια, δημόσια και ιδιωτικά. Από ελληνικές πόλεις και απ' την Ρώμη, μετέφερε έργα τέχνης για τον στολισμό της πόλης. Κατασκεύασε τον πολυθρύλητο ιππόδρομο και πολύ κοντά σ' αυτόν το παλάτι. Ύψωσε υπέροχους ναούς και δημόσιες κρήνες από επίχρυσο ορείχαλκο με παραστάσεις από την Αγία Γραφή. Τέλος, έστησε δύο στήλες, μία για την βασίλισσα Ελένη και μία για εκείνον. Ανάμεσά τους, ο Τίμιος Σταυρός με την επιγραφή: «Είς Άγιος, είς Κύριος, Ιησούς Χριστός, είς δόξαν Θεού Πατρός, Αμήν».

Εκείνη την 11η του Μάη λοιπόν και μετά την επίσημη αφιέρωση της Πόλεως στην Υπεραγία Θεοτόκο, ο Μέγας Κωνσταντίνος, επικεφαλής μίας μεγάλης λιτανείας στην οποία συμμετείχε κλήρος και λαός, έφτασε στην Πλατεία του Φόρου. Εκεί τοποθετήθηκε στην κορυφή μίας στήλης από πορφυρίτη, ο ανδριάντας του. Στην κεφαλή του αγάλματος, φυλάσσονταν οι Τίμιοι Ήλοι, τα καρφιά δηλαδή με τα οποία σταυρώσαν Τον Χριστό, ενώ κάτω από την στήλη, υπήρχαν δώδεκα κοφίνια, που κατά την παράδοση δέχθηκαν τα περισσεύματα από το θαύμα του πολλαπλασιασμού των άρτων. Από τότε, το Γενέθλιο της Πόλεως, εορταζόταν κάθε χρόνο με λαμπρότητα, με λιτανεία που ξεκινούσε από τον Φόρο και έφτανε μέχρι την Αγία Σοφία.

Έτσι ξεκίνησε η ζωή της Πόλης. Με αφιέρωσή της στην Παναγία μας, της οποίας τη σωστική βοήθεια πολλές φορές μέσα στην ιστορία της δέχτηκε. Η ζωή των κατοίκων της συνδέθηκε άρρηκτα με την δική της παρουσία και σ' αυτήν κατέφυγαν όταν φάνηκε να τελειώνει ο θρύλος της Κωνσταντινουπόλεως.

Όμως δεν τελείωσε! Τα 1123 χρόνια αυτής της Θεοφρούρητης πόλης, επηρεάσαν βαθύτατα και ανεξίτηλα την παγκόσμια ιστορία. Η βυζαντινή σκέψη, ο βυζαντινός πολιτισμός, η βυζαντινή τέχνη, μεταφυτεύτηκαν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα και η Πόλη έγινε μητέρα πολιτισμών. Η ακτινοβολία της εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να φωτίζει και να καθοδηγεί!