Άγιος Ιωάννης ο Ρώσος (27 Μαΐου)

Σ' ένα μικρό χωριουδάκι της Ρωσίας γεννήθηκε το 1690, από ευσεβείς γονείς, ο μικρός Ιωάννης. Φρόντισαν οι καλοί αυτοί γονείς για την Χριστιανική ανατροφή του παιδιού τους, το οποίο μεγαλώνοντας, φρόντιζε κι εκείνο με τη σειρά του σοβαρά να κάνει τον εαυτό του καθημερινά καλύτερο. Με γεμάτη την ψυχή του αγάπη για Τον Δημιουργό του, τηρούσε όλες τις εντολές Του χωρίς να παραμελεί καμία.

Όταν ενηλικιώθηκε, κλήθηκε να υπηρετήσει την πατρίδα του ως στρατιώτης και έλαβε μέρος στον πόλεμο που έκαναν τότε οι Ρώσοι κατά των τούρκων. Σε μία μάχη, νικήθηκε η μονάδα του κι έπεσε αιχμάλωτος στα χέρια του εχθρού και πουλήθηκε σ' έναν τούρκο αξιωματικό. Ακολουθώντας τον, θα εγκατασταθεί στο Προκόπι της Μικράς Ασίας, το οποίο βρίσκεται 50 χιλιόμετρα περίπου δυτικά από την Καισάρεια.

Μαζί του είχαν πιαστεί κι άλλοι αιχμάλωτοι. Οι τούρκοι τους έταζαν πλούτη και τιμές για να τους κάνουν ν' αλλαξοπιστήσουν. Κι όταν δεν το κατάφερναν με το καλό, τους βασάνιζαν με σκληρά βασανιστήρια για να τους αναγκάσουν ν' αρνηθούν Τον Χριστό. Και πραγματικά πολλοί απ' αυτούς, τελικά, αλλαξοπίστησαν.

Μα ο Ιωάννης, όχι μόνον δεν δέχτηκε πλούτη και δόξες, μα δέχτηκε υπομονετικά και μ' ευχαρίστηση θα λέγαμε κάθε μαρτύριο, διότι υπέφερε για την Αγάπη Του Χριστού. Τίποτα δεν στάθηκε ικανό να τον κάνει να φοβηθεί και να λυγίσει και γεμάτος πίστη και θάρρος, θα πει στον αφέντη του:

«Εγώ γεννήθηκα Χριστιανός και δεν πρόκεται ν' αλλάξω την πίστη των πατέρων μου. Είμαι σκλάβος σου και ορίζεις το σώμα μου μα όχι την ψυχή μου. θα είμαι πάντα εργατικός και τίμιος στη δουλειά μου, μα θα σου είμαι ακόμη πιο αφοσιωμένος αν μ' αφήσεις ελεύθερα να λατρεύω Τον Θεό μου. Κι αν θέλεις να με υποβάλεις σε βασανιστήρια, όλα θα τα δεχτώ για χάρη Του Σωτήρα μου. Κι ό,τι κι αν θελήσεις να μου προσφέρεις, δεν θα σταθεί ικανό να με κάνει ν' αρνηθώ Τον Χριστό μου».

Η πίστη και το θάρρος του Ιωάννου μαλάκωσαν την σκληρή καρδιά του τούρκου. Του ανέθεσε την περιποίηση των αλόγων του και του επέτρεψε να κοιμάται στους σταύλους. Κι ήταν ο Ιωάννης εργατικός κι υπομονετικός. Ούτε η ζέστη, ούτε το κρύο τον εμπόδιζαν να περιποιείται τ' άλογα του αφεντικού του. Συγχρόνως νήστευε και προσευχόταν στον ναό του Αγίου Γεωργίου που ήταν κοντά στο σπίτι του αφέντη του. Εκεί κατέφευγε κάθε βράδυ κι έκανε αγρυπνίες και μεταλάμβανε κάθε Σάββατο τα Άγια Μυστήρια.

Κι ο Θεός, ακούγοντας τις προσευχές του, βοήθησε και τον αφέντη του στις δουλειές του που πήγαιναν καλά και τόν έκανε πλούσιο κι ευτυχισμένο. Έτσι ζούσε ο Ιωάννης, σχετικά ήσυχος, εργαζόμενος ευσυνείδητα. Μια μέρα, ο αφέντης του έφυγε για να προσκυνήσει στη Μέκκα. Κατά την απουσία του, η γυναίκα του αφέντη έφτιαξε το αγαπημένο του φαγητό κι έτρωγε με συγγενείς και φίλους. Απευθυνόμενη τότε στον Ιωάννη του είπε:

«Πόσο θ' άρεσε στον αφέντη σου, Ιωάννη, να έτρωγε απ' αυτό το φαγητό σήμερα».

«Δώσε μου τότε ένα πιάτο να του στείλω», της απάντησε ο Ιωάννης. Όλοι γέλασαν κοροϊδευτικά και με περιφρόνηση, γιατί υποψιάστηκαν πως ο Ιωάννης ήθελε να φάει ο ίδιος ή να δώσει σε κάποιον φτωχό το φαγητό. Η κυρία του όμως που τον εκτιμούσε, του το έδωσε. Τότε ο Ιωάννης κλείστηκε στο δωμάτιό του και δεήθηκε θερμά στον Κύριο να κάνει το θαύμα Του και να στείλει το πιάτο στον αφέντη του που ήταν τόσα χιλιόμετρα μακριά. Ύστερα, επέστρεψε στο τραπέζι και διαβεβαίωσε την κύρια του ότι το έστειλε το πιάτο. Φυσικά κανείς δεν τον πίστεψε.

Μετά από λίγες ημέρες, ο αφέντης επέστρεψε και κάλεσαν και πάλι συγγενείς και φίλους στο σπίτι για φαγητό. Τους διηγήθηκε ότι κάποια ημέρα, την ίδια ημέρα που ο Ιωάννης είπε πως έστειλε το φαγητό, γυρίζοντας από την προσευχή του στο τζαμί, βρήκε στο δωμάτιό του ένα πιάτο πιλάφι αχνιστό. Απόρησε γιατί το δωμάτιό του ήταν κλειδωμένο και τα παράθυρα κλειστά. Μα συγχρόνως, παρατήρησε ότι το πιάτο που περιείχε το πιλάφι, είχε πάνω του χαραγμένο το όνομά του, όπως όλα τα πιάτα στο σπίτι του. Χωρίς να προσπαθήσει να εξηγήσει το φαινόμενο, έφαγε με όρεξη το αγαπημένο του φαγητό κι έφερε πίσω το πιάτο. Ανοίγοντας λοιπόν την τσάντα του, έβγαλε το πιάτο και το έδειξε στους παρισταμένους. Όλοι θαύμασαν και διηγήθηκαν στον άρχοντα πως ο υπηρέτης ζήτησε από την κυρά του το πιάτο για να του το στείλει κι όλοι τον κορόϊδευαν. Μα φαινόταν τώρα καθαρά πως εκείνος είχε κρατήσει την υπόσχεσή του. Έπαψαν τότε όλοι να τον περιγελούν κι άρχισαν να τον σέβονται και να τον τιμούν.

Κι ο αφέντης του του προσέφερε δωμάτιο έξω από τον σταύλο για να κοιμάται και να προσεύχεται. Μα ο Ιωάννης, ευχαριστώντας τον θερμά, προτίμησε να μένει στον ταπεινό του σταύλο και να συνεχίζει την θεάρεστη ζωή του με εργασία και προσευχή.

Μέτα από χρόνια, ο Ιωάννης, προαισθανόμενος το τέλος του, κάλεσε ένα ιερέα για να τον κοινωνήσει για τελευταία φορά. Αυτό δεν μπορούσε να το κάνει φανερά ο ιερέας, γι' αυτό έσκαψε ένα μήλο και στο κοίλωμά του έκρυψε τα Άγια Μυστήρια και τα έφερε στον δούλο. Ευχαριστώντας τον Θεό ο Ιωάννης, μετάλαβε και παρέδωσε το πνεύμα του. Ήταν 27 Μαΐου του 1730.

Όταν ο αφέντης του πληροφορήθηκε τον θάνατό του, κάλεσε τους ιερείς και τους προκρίτους των Χριστιανών για να παραλάβουν το σώμα του και να το θάψουν με τιμές. Τρία και πλέον χρόνια μετά τον θάνατό του, ένας από τους ιερείς είδε τον Ιωάννη στον ύπνο του να του λέει να τον ξεθάψει και να μεταφέρει τα λείψανά του στον ναό του Αγίου Γεωργίου. Μα ο ιερέας δίσταζε να το κάνει γιατί δεν είχε αναγνωριστεί ως Άγιος ακόμη. Μα επί πολλές νύχτες, πολλοί Χριστιανοί, είδαν ουράνιο φως να κατεβαίνει στον τάφο. Και τότε τον άνοιξαν και βρήκαν το σώμα του Ιωάννη άφθαρτο και γεμάτο ευωδία. Το μετέφεραν τότε κάτω από την Αγία Τράπεζα του ναού του Αγίου Γεωργίου, όπου προσευχόταν όσο ζούσε.

Όταν κάποτε μπήκε στο Πρόκοπι ο Οσμάν Πασάς με τους στρατιώτες, το 1832, έγινε φοβερή λεηλασία στην πόλη. Οι στρατιώτες του δεν σεβάστηκαν ούτε τις εκκλησίες. Μπήκαν στον Άγιο Γεώργιο και νομίζοντας ότι θα έβρισαν χρυσό, άνοιξαν την λάρνακα και βρήκαν το λείψανο του Αγίου Ιωάννου. Από το κακό τους και για να κοροϊδέψουν τους Χριστιανούς, άναψαν τεράστια φωτιά κι έριξαν μέσα της το άγιο λείψανο.

Μα η φωτιά δεν άγγιξε καθόλου το άγιο σώμα. Οι στρατιώτες τράπηκαν τότε σε φυγή, κατατρομαγμένοι και διηγήθηκαν αργότερα ότι είδαν τον Άγιο όρθιο, να τους απειλεί για την ασέβειά τους. Την άλλη μέρα, οι Χριστιανοί, ξαναέβαλαν το άγιο λείψανο στην ίδια θέση. Μετά δε από πολλά χρόνια, όταν κτίστηκε ο μεγαλοπρεπής ναός του Αγίου Βασιλείου, το μετέφεραν εκεί.

Ένα Σάββατο, μετά την Θεία Λειτουργία, μία ευλαβής Χριστιανή είδε στον ύπνο της την σκεπή του σχολείου να γκρεμίζεται και τον Άγιο Ιωάννη να βγαίνει από την λάρνακά του και να την κρατάει με τα χέρια του για να μην πέσει. Το πρωί, έτρεξε να το διηγηθεί στην κοινότητα και πρίν καλά-καλά προλάβει να ολοκληρώσει την διήγησή της, κρότος φοβερός ακούστηκε. Η στέγη του σχολείου είχε καταρρεύσει. Τρέχουν όλοι, σηκώνουν προσεκτικά τα ερείπια και κάτω απ' αυτά βγαίνουν όλοι οι μαθητές σώοι! Διηγήθηκαν τότε ότι, καθώς άκουγαν την σκεπή να τρίζει, σαν να τα έσπρωξε ένα αόρατο χέρι, χώθηκαν κάτω από τα θρανία. Έτσι γλίτωσαν. Ο Άγιος είχε κάνει το θαύμα του!

Και δεν είναι μόνον αυτά τα θαύματα του Αγίου Ιωάννου του Ρώσου, την μνήμη του οποίου τιμά αύριο, 27 Μαΐου, η Αγία μας Εκκλησία. Τόσοι και τόσοι άνθρωποι ευεργετήθηκαν, τόσα και τόσα θαύματα έγιναν και γίνονται μέχρι τις ημέρες μας δια πρεσβειών του.

Το 1924, που έγιναν οι ανταλλαγές των πληθυσμών, οι κάτοικοι του Προκοπίου της Καισάρειας, πήραν μαζί τους το άγιο λείψανο μεταφέροντάς το με το πλοίο «Βασίλειος Δεστούνης». Το πλοίο έφτασε στην Χαλκίδα, όπου υποδέχτηκαν το άγιο λείψανο ο Μητροπολίτης, ο Νομάρχης και οι άλλες αρχές του τόπου και το τοποθέτησαν προσωρινά στον ιερό ναό του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Απ' εκεί το μετακόμισαν στον ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, στο Νέο Προκόπι Ευβοίας, που μέχρι τότε ονομαζόταν Αχμέτ Αγά. Από το 1930 όμως, άρχισε να κτίζεται ο σημερινός μεγαλοπρεπής ναός του Αγίου Ιωάννου του Ρώσου με εράνους και αφιερώματα πιστών και το 1951, όταν αυτός ολοκληρώθηκε, μεταφέρθηκε σ' αυτόν το άγιο λείψανο. Έκτοτε, πλήθη κόσμου συρρέουν απ' όλη την Ελλάδα για να το προσκυνήσουν και να ζητήσουν τις πρεσβείες του Αγίου.

Προσπάθησα να σας μεταφέρω τον βίο του όσο πιο περιεκτικά μπορούσα, αλλά, εδώ που τα λέμε, τι να πρωτοδιηγηθεί κανείς από την ζωή του, μία ζωή γεμάτη ταπεινοφροσύνη, καλοσύνη κι ευσέβεια, που ανταμείφθηκε από Τον Θεό να συνεχίζει να σκορπίζει καλοσύνες σ' όσες και όσους τον επικαλούνται με πίστη και ευλάβεια; Ποιο θαύμα να πρωτοαναφέρει κανείς, από τα αναρίθμητα που έχουν επιτελεστεί από τον Άγιο;

Τώρα που κι αν δεν γνωρίζαμε, μάθαμε, διαβάζοντας αυτές τις γραμμές, ας προσπαθήσουμε να μην ξεχνάμε το παράδειγμα του Αγίου Ιωάννου του Ρώσου. Ποτέ να μην περιφρονούμε κανέναν, όσο ταπεινός κι άσημος κι αν είναι, γιατί αυτός μπορεί να είναι το όργανο Του Θεού για την σωτηρία μας. Ας μην ξεχνάμε ποτέ, ότι τους ταπεινούς εξυψώνει ο Κύριος, τους ελεήμονες ευλογεί, τους ευσεβείς αμοίβει.

Ας γίνει ο Άγιος Ιωάννης ο Ρώσος, το φωτεινό παράδειγμα για τους ταπεινούς και παραγκωνισμένους στη ζωή. Η αγαθότητα Του Θεού, δεν τους εγκαταλείπει εφ' όσον έχουν πίστη ακράδαντη σ' Αυτόν.

Ας γίνει η ζωή μας μια συνεχή προσπάθεια για την βελτίωση του χαρακτήρα μας πρωτίστως και κατόπιν για την βόηθεια και ανακούφιση των συνανθρώπων μας. Κανείς δεν είναι τόσο φτωχός ώστε να μην μπορεί να προσφέρει κάτι. Άλλος με το χρήμα, άλλος με το ρούχο κι άλλος με τον καλό και παρήγορο λόγο, γινόμαστε μιμητές του Αγίου Ιωάννου του Ρώσου.

Κι εκείνος τότε, θα μας χαρίζει απλόχερα την χάρη που του δόθηκε άνωθεν και θα στέκει βοηθός και συμπαραστάτης μας σε κάθε δυσκολία!

Την ευχή και τις πρεσβείες του να έχουμε όλοι!