π. Αυγουστίνος Βλάχος - Fr. Augustine Vlachos

Ήταν άραγε απλή περιέργεια αυτό που εξέφρασε ο Ανδρέας, ο Πρωτόκλητος μαθητής , με την ερώτηση του προς Τον Χριστό: «Διδάσκαλε που μένεις;» . Ή ήταν πόθος ασίγαστος, που ενέπνευσε η μακρά και εγκάρδια προσμονή ενός γεμάτου απλότητα και ευσέβεια Ισραηλίτη, για να δει και να γνωρίσει Τον Μεσσία, την έλευση Του Οποίου προφήτευσαν οι Προφήτες; Ήταν κάτι περισσότερο: Ήταν πόθος και επιθυμία όχι απλώς να Τον γνωρίσει αλλά και ν' αφοσιωθεί ολοκληρωτικά σ' Αυτόν και να χρησιμοποιηθεί για τις υψηλές επιδιώξεις και τους κοσμοσωτήριους σκοπούς Του. Γι' αυτό όταν ακούει απ' το στόμα του τόσο ταπεινού και καταδεκτικού Δασκάλου την απάντηση «έρχου και ίδε» , δεν χάνει καθόλου χρόνο αλλά σπεύδει να Τον ακολουθήσει και να μείνει μαζί Του εκείνη την μέρα. Τι συναισθήματα δοκίμαζε εκείνη την ώρα η καρδιά του ταπεινού και καλοκάγαθου ψαρά; Τι γλυκύτητα ήταν αυτή που εκπορευόταν από τον Διδάσκαλο και γέμισε την ψυχή του; Τι λόγια ήταν αυτά που άκουγε; Πόσο γοητευόταν από Τον Χριστό; Τι συν...

«Τι ποιήσας ζωήν αιώνιον κληρονομήσω» , θ' ακούσουμε στο ευαγγέλιο της αυριανής ημέρας να ρωτάει Τον Χριστό ένας νέος εκείνης της εποχής. Δηλαδή: «Τι να κάνω για να κληρονομήσω την αιώνια ζωή;» . Ακολούθησε ένας διάλογος μεταξύ Του Κυρίου και του νέου που έθεσε το ερώτημα, διάλογος που κατέληξε με Τον Χριστό να λέει πως «δυσκόλως οι τα χρήματα έχοντες εισελεύσονται εις την βασιλείαν Του Θεού» . Δηλαδή: «Δύσκολα θα εισέλθουν οι πλούσιοι στη Βασιλεία Του Θεού» . Όποιος θ' ακούσει το συγκεκριμένο σημείο στο αυριανό ευαγγέλιο για πρώτη φορά, ενδεχομένως να σκεφτεί: «Ήξερα πως υπάρχουν πολλές δυσκολίες για να σωθεί η ψυχή μου. Τώρα προστίθεται μία ακόμη. Τελικά ποιος μπορεί να σωθεί;» . Και δεν θα 'χει άδικο. Η ανθρώπινη αδυναμία, η προσωπική ολιγοπιστία καθεμίας και καθενός από εμάς, βλέπει τα πνευματικά θέματα πολλές φορές ακατόρθωτα. Πως είναι δυνατόν να γίνουν όσα ο Χριστός ζητάει από εμάς; Ειδικότερα στην εποχή μας, που τα πάντα εργάζονται εναντίον μας. Την ίδια απορία είχα...

Λίγο-πολύ γνωστός είναι ο βίος της τιμωμένης Αγίας της αυριανής ημέρας, της  Αγίας Αικατερίνης.  Πολυπροικισμένη, με βασιλική καταγωγή και πλούτο, επιβλητική, με μοναδική ομορφιά και καταπληκτική μόρφωση, είχε κατακτήσει στα δεκαοχτώ της μόλις χρόνια, κάθε έργο φιλοσόφων και ρητόρων, κάθε επιστήμη, κάθε τέχνη και κάθε λέξη γλώσσας που κατείχε ο τότε πολιτισμένος κόσμος. Γι' αυτό και η Εκκλησία μας της απέδωσε το άκρως τιμητικό προσωνύμιο  «πάνσοφη» , ανακηρύσσοντάς την παράλληλα, προστάτιδα των επιστημών, των καθηγητών, των φοιτητών αλλά και των τεχνιτών.  Εκείνο που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και νομίζω πως αξίζει να σταθούμε σ' αυτό σήμερα με αφορμή την μνήμη της, είναι ένα περιστατικό που καταγράφεται στο  Μαρτυρολόγιο του Σινά, στην έκδοση του καθηγητού Δημητρίου Τσάμη  κι έχει σχέση με την Αγία, ένα περιστατικό που προκάλεσε τεράστια αίσθηση στην Αλεξάνδρεια του 3ου μ.Χ. αιώνα. Στην Αλεξάνδρεια λοιπόν μπήκε μία μέρα ο Ρωμαίος αυτοκράτορας  Μαξέντιο...

Μέσα στις αλληγορικές παραστάσεις και συγκρίσεις ανάμεσα στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη, υπάρχει και η σκηνή του μαρτυρίου , όπως λεγόταν, η οποία μεταφορικά προεικονίζει την Παναγία . Όπως δηλαδή η σκηνή εκείνη με τις θεοχάρακτες πλάκες, την επτάφωτη λυχνία, τους άρτους της προθέσεως και τη ράβδο του Ααρών, συμβόλιζε την παρουσία Του Θεού ανάμεσα στον λαό του Ισραήλ, έτσι και η Θεοτόκος, χρησίμευσε ως άλλη σκηνή με την κιβωτό και το ιερό της περιεχόμενο. Αναφορά στην εν λόγω σκηνή, γίνεται στην επιστολή του Αποστόλου Παύλου προς Εβραίους , απόσπασμα της οποίας θα διαβαστεί αύριο,  εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου, κατά τη Θεία Λειτουργία. Κι έχει καθιερωθεί να διαβάζεται η συγκεκριμένη αποστολική περικοπή αυτή την ημέρα, για δύο λόγους: Πρώτον, διότι σε μία τέτοια επίγεια σκηνή εισήλθε η Παναγία όταν ήταν παιδί, για να προετοιμαστεί κατάλληλα για την μεγάλη της αποστολή. Και δεύτερον, διότι αυτή η ίδια η Θεοτόκος, φιλοξένησε, όπως κάποτε η σκηνή εκείνη, τον σαρκωθέντα...

Η αυριανή ευαγγελική περικοπή, όπως και κάθε ευαγγελική περικοπή άλλωστε, αποτελεί αφορμή για βαθύ προβληματισμό. Και το λέω αυτό ειδικά για τη συγκεκριμένη, διότι στην εποχή μας, την εποχή της τρομοκρατίας και του αποπροσανατολισμού, της κατάργησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον βωμό των συμφερόντων, στην εποχή της ιδιοτέλειας και της αισχροκέρδειας, της αθλιότητας και του καιροσκοπισμού, της εκμετάλλευσης κάθε αθώας και αδύναμης ύπαρξης, στον κόσμο της αδικίας και της απανθρωπιάς, το χαρακτηριστικό που αποδίδεται στον πρωταγωνιστή της παραβολής που η συγκεκριμένη περικοπή παρουσιάζει, πραγματικά, δεν θα μπορούσε να χαρακτηρίσει καλύτερα την κατάσταση στην οποία έχουμε πλέον περιέλθει ως ανθρωπότητα. Ποιος είναι αυτός ο χαρακτηρισμός; «Άφρων» , δηλαδή παράλογος. Κοινώς τρελός. Έχει μεγάλη σημασία ότι αποκαλείται από Τον ίδιο Τον Χριστό έτσι, ο πλούσιος της παραβολής της αυριανής ευαγγελικής περικοπής. Και γιατί τον αποκαλεί έτσι; Γιατί όταν ευτύχησε τα χωράφια του ν' αποδώσουν πο...

«..ου γαρ ήλθον καλέσαι δικαίους, αλλά αμαρτωλούς εις μετάνοιαν..» Τι άλλο δηλώνει, αν όχι τέλεια συγκατάβαση και ταπείνωση και αγάπη προς τους ασημότερους των ανθρώπων, το γεγονός ότι ο Χριστός, όταν ήρθε στη γη, συγκρότησε την ομάδα των Αποστόλων Του από ταπεινούς, φτωχούς και αγράμματους ψαράδες; Κι αν αυτό είναι έτσι, τότε τι πρέπει να πούμε για τ' ότι σε κείνη την ομάδα, ο Χριστός, κάλεσε και ανθρώπους από κείνους που είχαν τη χειρότερη τότε φήμη μες στην κοινωνία, ανθρώπους που ζούσαν μέσα στην ανομία και την απανθρωπιά; Κι όμως. Κάλεσε και τέτοιους! Και τους έκανε Αποστόλους Του! Και Ευαγγελιστές! Απόδειξη το τιμώμενο πρόσωπο της σημερινής ημέρας: Ο Ματθαίος. Ο πρώην τελώνης. Ο μετέπειτα άγιος και απόστολος και πρώτος ευαγγελιστής. Το αναφέρει ο ίδιος το παρακάτω περιστατικό, στο ευαγγέλιό, του που ακούστηκε σήμερα κατά τη Θεία Λειτουργία: Συνέβη κάποια από κείνες τις ημέρες, διηγείται ο Ευαγγελιστής, να περνάει ο Ιησούς έξω απ' την πόλη Καπερναούμ, την παραθαλάσσια. Και...

Για την παραβολή που θ' ακούσουμε, πρώτα ο Θεός, στο αυριανό ευαγγελικό ανάγνωσμα, την παραβολή του καλού Σαμαρείτου , πολλά έχουν λεχθεί και γραφεί και πολλά κηρύγματα θα γίνουν κι αυτή την Κυριακή. Εκείνο που πρέπει να γνωρίζουμε και να θυμόμαστε πάντα, είναι πως οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, διακρίνουν σ' αυτήν το μυστήριο της θείας οικονομίας. Το μυστήριο δηλαδή της ενανθρωπήσεως Του Θεού και της δι' Αυτού σωτηρίας του κόσμου. Κατά την παραβολή, κάποιος άνθρωπος μετέβαινε απ' την Ιερουσαλήμ στην Ιεριχώ. Στο δρόμο έπεσε πάνω σε ληστές οι οποίοι δεν περιορίστηκαν απλώς στο να τον ληστέψουν αλλά τον ξυλοκόπησαν, τον έγδυσαν και τον εγκατέλειψαν ετοιμοθάνατο. Στην κατάστασή του θ' άντεχε μόνο λίγες ώρες. Αυτός λοιπόν ο άνθρωπος συμβολίζει ολόκληρη την ανθρωπότητα μετά την πτώση των πρωτοπλάστων . Το προπατορικό αμάρτημα απέκοψε τον άνθρωπο απ' την σχέση που είχε με Τον Θεό και του επέβαλλε τα βάσανά του. Ημιθανής η ανθρωπότητα, έσερνε τα βήματα της ζωής της χωρί...

Στην υμνολογία της εορτής του, ο τιμώμενος άγιος της αυριανής ημέρας, ο Άγιος Μηνάς , χαρακτηρίζεται ουκ ολίγες φορές ως «καρτερόψυχος» . Κι όχι αδίκως. Διότι υπέστη πάρα πολλά βασανιστήρια μέχρι να παραδώσει την αγία του ψυχή, βασανιστήρια τα οποία υπέμεινε με αξιοθαύμαστη υπομονή και γενναιότητα. Διάβαζοντας τον βίο του Αγίου Μηνά, θα δούμε πως δεν δίστασε καθόλου ν' απαρνηθεί την υψηλή θέση που κατείχε στον ρωμαικό στρατό, την ισχύ και τα προνόμιά της, την καλή του σχέση με τον αυτοκράτορα, την οποία κάθε αξιωματικός της εποχής θα ζήλευε και να καταφύγει στα βουνά, για να μπορέσει εκεί να προσευχηθεί, να δυναμώσει πνευματικά, ούτως ώστε να καταφέρει να παραμείνει στην σφαίρα του καλού, να μην ανταποκριθεί δηλαδή σ' εκείνα που ο αυτοκράτορας ζητούσε από εκείνον, να διώξει και να θανατώσει τους Χριστιανούς. Κι όταν εκεί στο όρος δυνάμωσε και κατάλαβε πια ότι έχει την δύναμη να βοηθήσει τους αδύναμους, κατέβηκε στην πόλη, βρήκε εκείνους που η πίστη τους δεν ήταν δυνατή, τους στ...

Όλες οι περιπέτειες, οι θλίψεις, οι πειρασμοί, οι δραματικές δοκιμασίες του βίου, δεν στάθηκαν ικανές ν' αποδυναμώσουν την πανίσχυρη θεία αγάπη που κατέφλεγε την καρδιά του Αγίου του οποίου την μνήμη τιμά αύριο, 9 Νοεμβρίου , η Αγία μας Εκκλησία. Τουναντίον, έπειτα από κάθε τέτοια δύσκολη κατάσταση, γινόταν πιο δυνατός και πιο γενναίος. Κάθε φορά που κάθομαι να γράψω δυό λόγια για τον Άγιο Νεκτάριο , αντιλαμβάνομαι πόσο ανήμπορος είμαι να σκιαγραφήσω αυτή τη μορφή. Εν τέλει σκέπτομαι πως, ο Άγιος Νεκτάριος, δεν έχει ανάγκη σκιαγραφίας. Ξεπέρασε πια την Αίγινα, τη Συληβρία, την Αίγυπτο, έγινε θρύλος και προσκύνημα της Ορθοδοξίας. Ο Ευεργέτης Χριστός, ο Κύριος του ουρανού και της γης, πραγματικά τον αξίωσε μιας λαμπρής δόξας, μίας ακατάλυτης προβολής. Τόσα θαύματα, δεξιά κι αριστερά, έχουν κάνει τον λαό Του Θεού, να τρέχει και να προσφέρει τα πάντα στην ιερή του μνήμη, να φτάνει, ας μου επιτραπεί, μέχρι μια προσωπολατρική τάση. Ο «κάλλει ωραίος» και ταπεινός όμως Νυμφίος, σε πολλές π...

Αύριο, 8 Νοεμβρίου , είναι μία γιορτή της Εκκλησίας μας, προσωπική για την κάθεμία και τον καθέναν μας. Γιορτάζουμε όλες και όλοι!  Γιατί όλες και όλοι έχουμε άγγελο φύλακα και προστάτη της ψυχής και του σώματος. Για το λόγο αυτό, προσπάθησα σ' αυτό το άρθρο να συμπτύξω τα βασικότερα σημεία από τη διδασκαλία των πατέρων της Εκκλησίας μας για τους αγγέλους και να τα μοιραστώ μαζί σας, με όσο το δυνατόν πιο απλό και κατανοητό τρόπο, για την πνευματική οικοδομή όλων μας. Ο κόσμος των αγγέλων, είναι ένας κόσμος καθαρά πνευματικός. Οι άγγελοι είναι ασώματες φύσεις και νοερές. Γι' αυτό και δεν υπόκεινται στις αλλοιώσεις που υπόκειται το ανθρώπινο σώμα. Δεν έχουν ανάγκη τροφής. Είναι αεικίνητοι, δεν περιορίζονται στον χώρο, αλλά δεν είναι πανταχού παρόντες, πανταχού παρών είναι μόνον ο Θεός. Οι άγγελοι είναι πλάσματα με υψηλότερη απ' τον άνθρωπο πνευματικότητα. Υπέροχα σε σχέση μ' εμάς σε ηθική τελειότητα, σε σοφία και δύναμη. Δύναμη σε βαθμό προς τη σφαίρα του υπερφυσικού. Ο ...

Δύο μεγάλα θαύματα μας διηγείται η αυριανή ευαγγελική περικοπή: Την ανάσταση της κόρης του Ιαείρου και τη θεραπεία της αιμορρούσης γυναικός. Σκεπτόμουν τη στιγμή που ο Χριστός μπήκε στο σπίτι του Ιαείρου. Εκεί βασίλευε ο θάνατος και η θλίψη, ο πόνος και το δάκρυ. Η παρουσία όμως Του Χριστού διαλύει την ατμόσφαιρα της θλίψεως και χαρίζει την ζωή και την ευτυχία. Φωτίζεται ολόκληρο το σπίτι, λάμπουν τα πρόσωπα από χαρά και η οικογένεια του Ιαείρου με τους συγγενείς και τους φίλους πανηγυρίζει με συγκίνηση το ευτυχές γεγονός. Αυτό είναι το μυστικό της οικογενειακής ευτυχίας. Να βρίσκεται ο Χριστός πάντοτε στο μέσο της και να κατευθύνει Εκείνος τα πάντα. Τα μεγάλα προβλήματα της οικογένειας του σήμερα, με τις τραγικές καταλήξεις των οποίων όλοι με θλίψη γινόμαστε μάρτυρες, ξεκινούν απ' την απουσία Του Χριστού από το σπίτι. Διότι ο Χριστός ανανεώνει την αγάπη του ζευγαριού, τους φωτίζει για να έχουν πνεύμα αμοιβαίας κατανόησης, τους ενισχύει στην αντιμετώπιση των δυσκολιών τη ζωής, τους...